Trong văn hóa Á Đông, có những loài hoa không chỉ đẹp mà còn ẩn chứa những câu chuyện đầy màu sắc và cảm xúc. Hoa bỉ ngạn, với vẻ đẹp ma mị và cái tên gợi nhiều suy tư, chính là một trong số đó. Đặc biệt, sau cơn sốt của những bài hát như “Độ ta không độ nàng”, sự tò mò về loài hoa này càng tăng lên mạnh mẽ, nhất là về những truyền thuyết bí ẩn và những bài Thơ Về Hoa Bỉ Ngạn chất chứa nỗi buồn chia ly. Bạn có thắc mắc liệu đâu là nguồn gốc của vẻ đẹp u sầu ấy và những vần thơ nào đã lay động biết bao trái tim? Hãy cùng Đạo Cụ Phúc Gia khám phá sâu hơn về loài hoa đặc biệt này.
Giải Mã Ý Nghĩa và Truyền Thuyết Hoa Bỉ Ngạn
Hoa bỉ ngạn, hay còn được biết đến với tên khoa học Lycoris Radiata, là một loài hoa mang vẻ đẹp độc đáo và nhiều câu chuyện ly kỳ.
Vẻ đẹp và nguồn gốc bí ẩn
Bỉ ngạn thường nở rộ với ba sắc màu chính: đỏ, vàng và trắng. Trong đó, bỉ ngạn đỏ là phổ biến và nổi tiếng nhất. Bỉ ngạn trắng được gọi là Mạn Đà La Hoa, còn bỉ ngạn đỏ được mệnh danh là Mạn Châu Sa Hoa. Một đặc điểm kỳ lạ của loài hoa này là “hữu hoa vô diệp, hữu diệp vô hoa” – có hoa thì không có lá, có lá thì không có hoa. Hoa và lá chẳng bao giờ có cơ hội gặp gỡ nhau, như định mệnh chia cắt vĩnh viễn. Củ của hoa bỉ ngạn chứa độc tố, từng có truyền thuyết kể rằng một người vì quá đói mà ăn củ bỉ ngạn đã qua đời. Chính vì lẽ đó, nhiều người tin rằng bỉ ngạn là cánh cửa dẫn vào thế giới của người đã khuất, là nơi trú ngụ của những linh hồn lang thang.
Hoa bỉ ngạn đỏ rực, biểu tượng của hồi ức và chia ly
Ý nghĩa sâu sắc của hoa bỉ ngạn
Truyền thuyết kể rằng, bỉ ngạn là loài hoa duy nhất mọc dưới đường xuống Hoàng Tuyền. Khi linh hồn đi qua cầu Nại Hà bắc ngang bờ Vong Xuyên, họ sẽ gửi gắm toàn bộ ký ức của mình cho hoa bỉ ngạn. Dù là niềm đau khổ tột cùng hay tình yêu thắm thiết, bỉ ngạn đều tiếp nhận những hồi ức ấy. Do đó, hoa bỉ ngạn mang ý nghĩa của hồi ức đau thương, sự phân ly, nỗi khổ đau và vẻ đẹp của cái chết. Nó gợi lên sự nuối tiếc, sự chia cắt không thể hàn gắn và những kỷ niệm mãi mãi khắc sâu. Trong thế giới của những câu chuyện cổ tích và huyền thoại, loài hoa này thường xuất hiện như một biểu tượng mạnh mẽ của định mệnh và duyên phận. Ngay cả những cảm xúc chân thật như trong [stt về hoa hướng dương](https://daocuhcm.com/blogs/news/stt-ve-hoa-huong-duong/) cũng không thể mang đến sự tương phản rõ nét như bỉ ngạn về những gam màu của tình yêu và sự mất mát.
Truyền thuyết bi ai về sự chia cắt
Trong số các truyền thuyết về bỉ ngạn, câu chuyện sau đây luôn để lại ấn tượng sâu sắc nhất. Xưa kia, có một đôi trai gái yêu nhau tha thiết. Tuy nhiên, theo luật Thiên Đình, họ không được phép gặp gỡ. Một ngày, cả hai đã phá vỡ giới luật, tìm đến bên nhau. Chàng là một nam tử hào hoa, còn nàng là một nhi nữ đẹp tựa tiên sa. Họ vừa gặp đã quen thân, quyến luyến không rời, nguyện ước bên nhau đến kiếp kiếp đời đời.
Vì phạm luật Trời, họ bị đày xuống trần gian, hóa thành hoa và lá của cùng một cây. Lá xanh, hoa đỏ, đẹp kiêu sa nhưng chất chứa nỗi buồn. Điều đặc biệt là, có hoa thì không thấy lá, mà có lá lại chẳng thể thấy hoa. Giữa hoa và lá, cuối cùng cũng không thể gặp mặt, mãi mãi cách xa.
Một ngày nọ, Đức Phật đi ngang qua, thấy trên mặt đất có một loài hoa đỏ rực như lửa, vừa nhung nhớ lại vừa u sầu. Phật liền thấu tỏ huyền cơ trong đó. Quả thật là: “Bỉ Ngạn hoa, khai nhất thiên niên, lạc nhất thiên niên, hoa diệp vĩnh bất tương kiến. Tình bất vi nhân quả, duyên chú định sinh tử” – nghĩa là: “Bỉ Ngạn hoa, một nghìn năm nở, một nghìn năm tàn, hoa và lá vĩnh viễn không thể gặp nhau. Tình không vì nhân quả, duyên đã định tử sinh.”
Đức Phật xót thương, bèn mang hoa về cõi Cực Lạc. Nhưng vì Cực Lạc là Phật quốc, là thế giới thanh tịnh và thuần khiết, nên tất cả những gì là “tình si”, “nhung nhớ”, “u sầu”, “đau khổ”… đều không được phép tiến nhập vào miền tịnh thổ. Những cảm xúc của con người ấy phải rời khỏi hoa, kết thành một màu đỏ rực lửa rồi rơi xuống sông Vong Xuyên. Khi về đến Cực Lạc, đóa hoa trong tay Phật đã biến thành một màu trắng tinh khiết không còn nhuốm bụi trần. Đức Phật bèn gọi nó là Mạn Đà La hoa, hoa của cõi Phật.
Cũng về màu đỏ rực lửa đã rơi xuống, Bồ Tát Địa Tạng thần thông quảng đại đã biết rằng nghiệp duyên của hoa Mạn Đà La hiện đang nằm dưới sông Vong Xuyên. Ngài bèn đến bên bờ sông, ném xuống một hạt giống. Chỉ trong chốc lát, một đóa hoa đỏ tươi bay ra khỏi mặt nước. Bồ Tát đón lấy hoa và nói: “Ngươi đã thoát thân trở về miền Cực Lạc, sao còn đem nỗi hận tình si để lại nơi khổ ải vô biên này chứ? Vậy thì, ngươi hãy ở đây làm sứ giả tiếp dẫn các linh hồn đi về phía luân hồi. Cực Lạc đã có Mạn Đà La hoa rồi (Mandarava), vậy ta sẽ gọi ngươi là Mạn Châu Sa hoa vậy (Manjusaka)”. Từ đó, hai loài hoa bỉ ngạn đỏ và trắng mang những ý nghĩa khác nhau nhưng đều gắn liền với sự chia ly và những câu chuyện tình cảm sâu sắc. Trong thế giới của sự sáng tạo, những hình ảnh như [hình nền Tokyo Revengers](https://daocuhcm.com/blogs/news/hinh-nen-dien-thoai-tokyo-revenger/) cũng đôi khi gợi lên những câu chuyện về sự chia cắt, định mệnh như vậy.
Những Bài Thơ Về Hoa Bỉ Ngạn Gói Trọn Nỗi Niềm Chia Ly
Sức hút của hoa bỉ ngạn không chỉ đến từ truyền thuyết mà còn từ khả năng khơi gợi cảm xúc mãnh liệt trong thơ ca. Rất nhiều nhà thơ đã dùng bỉ ngạn làm biểu tượng cho tình yêu dang dở, nỗi nhớ khôn nguôi và sự chia ly vĩnh viễn. Đạo Cụ Phúc Gia xin tổng hợp một số bài thơ về hoa bỉ ngạn đầy cảm xúc, chạm đến tận sâu thẳm tâm hồn người đọc.
Những bài thơ buồn về hoa bỉ ngạn, gợi nhớ nỗi đau tình yêu
Bài thơ 01: Sắc Hoa Chia Cách
“Hoa nở ngàn năm hoa bỉ ngạn
Hoàng Tuyền huyết nhuộm nỗi bi thương
Vô hoa hữu diệp, vô tương ngộ
Vạn kiếp luân hồi, vạn kiếp vương”
Bài thơ 02: Định Mệnh Chia Lìa
“Ngàn năm hoa nở, ngàn năm hoa tàn
Hoa vừa nở, lá đã vội tan
Lá vừa chớm mọc, hoa lại rụng
Có lá không hoa, thấy hoa không lá
Chung một rễ mà chẳng thể gặp
Ở rất gần mà cũng rất xa
Cứ nhớ thương mà ôm sầu thương nhớ
Vạn kiếp luân hồi, vạn kiếp bi”
Bài thơ 03: Bên Bờ Sinh Tử
“Bỉ Ngạn hoa nở bên bờ sinh tử
Sông Vong Xuyên ánh đỏ cả một dòng
Mạnh Bà Thang là ai quên ai nhớ
Cầu Nại Hà là ai ngóng ai trông”
Bài thơ 04: Lời Nguyện Ước Chẳng Thành
“Trên đường Hoàng Tuyền, có hoa Bỉ Ngạn
Hoa chờ một người, yêu tận tâm can
Duyên phận trái ngang, đời đời lỡ dở
Số mệnh sắp đặt, vạn kiếp chẳng nên duyên…
Chẳng phải thần tiên, chẳng phải hồ điệp
Nguyện làm tri kỷ bầu bạn nơi Cửu Tuyền
Vong Xuyên bất tận, Bỉ Ngạn tịch Liêu
Có phải chăng chẳng chờ được người yêu?
Chỉ nguyện làm thân hoa mọc trên đất
Có hoa không lá, có lá không hoa
Lặng nhìn nhân thế, lặng nhìn đời trôi…”
Bài thơ 05: Hồi Ức Đau Thương
“Bỉ ngạn hoa – hoa nở không thấy lá
Sông Vong Xuyên nước sâu tựa trời cao
Sương Giang Nam mưa bụi phủ Nại Hà
Cố nhân cười chặt đứt một hồi duyên.”
Với những vần thơ về hoa bỉ ngạn này, chúng ta như được đắm mình vào thế giới của cảm xúc, nơi tình yêu và sự chia ly hòa quyện tạo nên vẻ đẹp bi tráng. Hy vọng rằng những thông tin về ý nghĩa, truyền thuyết cùng các bài thơ đã giúp bạn hiểu thêm về loài hoa đặc biệt này. Đừng quên theo dõi các bài viết khác của Đạo Cụ Phúc Gia để khám phá nhiều điều thú vị hơn nhé.
Nguồn tham khảo: ListSach.com (2019). Truyền thuyết hoa bỉ ngạn & những bài thơ buồn xé lòng.