Hôm nay, tôi muốn chia sẻ những cảm nhận chân thực nhất về hình ảnh một người phụ nữ đặc biệt – người nữ tu Mân Côi. Khi nói đến “Vẽ Khuôn Mặt Người Nữ”, chúng ta không chỉ dừng lại ở những đường nét vật lý mà còn là việc khắc họa nên những giá trị nội tâm, những phẩm chất đã định hình nên con người họ. Đây không phải là một bức tranh hoàn hảo, bởi lẽ những nét vẽ bằng ngôn từ đôi khi khó lòng lột tả hết chiều sâu, nhưng tôi tin rằng chúng là những nét rất thật, được đúc kết từ những lần gặp gỡ, tiếp xúc và cùng chung sống với những người chị, người mẹ, người thầy trong Hội Dòng. Chính từ họ, tôi đã học hỏi và cố gắng hoàn thiện chân dung của riêng mình, chân dung của người Nữ tu Mân Côi.
Nét Chân Dung Sâu Sắc: Sự Nhẫn Nại và Hiền Hòa
Một trong những nét đẹp đầu tiên tôi muốn phác họa trên khuôn mặt tinh thần của người nữ tu Mân Côi chính là sự nhẫn nại và hiền hòa. Ban đầu, tôi từng nghĩ việc chơi hay dạy dỗ trẻ con thật vui và dễ dàng. Nhưng khi thực sự bắt tay vào công việc, tôi mới nhận ra rằng niềm vui thì có đó, nhưng sự dễ dàng thì chưa chắc. Trong môi trường giáo dục các em bé, tôi đã chứng kiến và cảm nhận được nét đẹp hiền hòa, nhẫn nại của những người Con Mẹ Mân Côi.
Khi được sống, làm việc và tiếp xúc, đặc biệt là với các bà, các chị hưu dưỡng hay đau bệnh, tôi càng khám phá ra sự cao đẹp của đức tính này. Quả thật, sự nhẫn nại, đôi khi được biểu lộ bằng một sự nhẫn nhịn, một thái độ im lặng làm ngơ, không hề là biểu hiện của sự cam chịu, buông xuôi, hay yếu thế. Trái lại, tôi cảm nhận được ở đó một sức dẻo dai của đức tin, một sự trung kiên của đức cậy và một tình yêu mến cao độ. Bởi lẽ, sự nhẫn nại không bao giờ đi một mình, mà luôn có người bạn đồng hành là sự hiền hòa, không lớn tiếng, không nổi giận, không tố cáo hay kết án ai bao giờ.
Tôi vẫn nhớ những ngày đầu mới vào Đệ Tử Viện, khi tôi còn ngơ ngác, lóng ngóng và mang theo bao nhiêu “thói thế gian” vào sống trong nhà Dòng, phạm biết bao nhiêu lỗi lầm. Thế nhưng, thay vì phải chịu những hình phạt hay lời quở trách nặng nề, hoặc ít nhất là một ánh nhìn, một giọng nói nghiêm nghị như tôi tưởng, tôi đã nhận được những lời chỉ dạy để sửa sai với một thái độ hiền hòa, đầy yêu thương. Cho đến hôm nay, tôi vẫn tiếp tục nhận được sự tha thứ đầy cảm thông và tình thương đó. Tôi tự hỏi – Làm sao những chị em của tôi đã sống được điều ấy? Và tôi đã hiểu khi biết rằng, với khẩu hiệu “hết lòng nhẫn nhục và tận tâm giáo huấn”, Cha Tổ Phụ của chúng tôi đã sống đức nhẫn nhục hiền hòa thuần thục đến mức trở nên như máu thịt, và Ngài đã dạy cho con cái sống nhân đức anh hùng ấy. Những phẩm chất này đã góp phần định hình vẻ đẹp hiền từ trên khuôn mặt người nữ tu trong cộng đồng.
Niềm Vui An Bình: “Gen” Quý Giá của Người Nữ Tu
Rất nhiều người đã chia sẻ với tôi về một nét đẹp khác nơi hình ảnh người Nữ tu Mân Côi, đó là sự vui vẻ. Với họ, đó có thể là một điều mà chúng tôi cùng nhau tập luyện để trở thành nét đặc trưng riêng. Thế nhưng, với những ai hiểu một chút về gia phả, về lịch sử chào đời của chúng tôi, họ phải công nhận rằng, vui vẻ là “gen” mà chúng tôi được thừa hưởng từ nơi người cha của mình – Cha Tổ Phụ. Quả thật, giữa hoàn cảnh vô cùng khó khăn, giữa những hiểu lầm, Cha đã làm gương cho chúng tôi trong thái độ đón nhận những nghịch cảnh – đó là sự vui vẻ! Cha đã in đậm nét vui vẻ của mình nơi chân dung của những người con ngay từ những ngày đầu chập chững vào đời, để rồi nét đẹp đó thực sự được ghi dấu qua bao thế hệ.
Đây không đơn giản là một sự xuề xòa, dễ dàng bỏ qua mọi chuyện, cũng không phải là một sự vui rộn ràng bên ngoài, mà “gen” vui vẻ mà Cha truyền lại cho con cái được biểu lộ qua một thái độ nội tâm, “một tâm hồn vô tội, ngay lành và bình an, kính mến Chúa” (GSD 1, tr. 372). Chính nét đẹp nội tâm này đã tạo nên một vẻ rạng rỡ đặc biệt trên khuôn mặt của người nữ tu, phản ánh sự bình an mà họ tìm thấy trong cuộc sống. Sự vui vẻ hồn nhiên này đôi khi giống như nét đáng yêu của con thỏ hình cute chibi, mang lại sự ấm áp và gần gũi cho mọi người xung quanh.
Nỗ Lực Vươn Tới Thánh Thiện: Bức Tranh Hoàn Thiện Mỗi Ngày
Không có ước mơ nào vừa thiết thực nhưng cũng vừa thật viển vông như ước mơ nên thánh. Nó thực tế bởi đó là lời mời gọi của Thiên Chúa (Mt 5, 48) và là mục đích mà Đức cha Tổ Phụ đã hướng cho con cái mình: “Vào nhà Dòng là để nên thánh”. Và ước mơ ấy cũng thật xa vời khi so với sức yếu mọn của con người, cho dù họ có là Kitô hữu và là một nữ tu đã được thánh hiến. Thế nhưng, trong cái dường như không thể đối với con người đó, tôi đã nhận ra một nỗ lực bền bỉ hướng đến sự hoàn thiện nơi các chị em: Một sự cố gắng vươn lên khi không cho phép mình chịu thua trước những giới hạn hay yếu đuối của bản thân. Những nét phẩm chất này rất quan trọng khi ta cố gắng vẽ một nhân vật anime nữ với chiều sâu nội tâm.
Tôi đã từng nhận được những lời thật cảm động khi đến xin lỗi một chị: “Không có ai sai lỗi một mình – chị nói – chị cũng có lỗi, chị đang định đi xin lỗi em. Biết đâu ít bữa nữa chị em mình cũng lại sai lỗi thế này… Chúng ta là những con người thật yếu đuối, nhưng chúng ta sẽ cố gắng sửa đổi mỗi ngày một chút để mình sống tốt hơn, đúng chất người nữ tu hơn.” Điều này thể hiện sự khiêm nhường và ý chí vươn lên, như việc không ngừng bảo vệ môi trường xanh sạch đẹp để giữ gìn sự tinh khiết trong tâm hồn. Sự nỗ lực kiên trì này đôi khi giống như sự kiên nhẫn khi ảnh truyền nước ở viện được thực hiện, cần thời gian và lòng kiên định để đạt được kết quả.
Vâng, nên thánh thì không có nghĩa đã “là” thánh, vì thế việc còn mắc lỗi lầm, còn sa đi ngã lại với những yếu đuối là điều không thể tránh. Điều quan trọng là tôi đã thấy những ước muốn vươn tới một đời sống thánh thiện, yêu mến Chúa như tâm tình của một chị em: “Cho dù mình có tội lỗi thế nào, thấy mình chẳng xứng đáng, thế nhưng chỉ cần một ước muốn nhỏ nhoi yêu mến Chúa thôi, thì Chúa đã cầm tay kéo mình đứng lên sau mỗi lần sa ngã, để mình lại có thể tiến bước đi theo Chúa.” Quả là một kinh nghiệm tuyệt vời cho những ai biết luôn giữ cho mình một thao thức vươn tới một đời sống thánh thiện, bất chấp cái thực tế về con người yếu đuối và đầy giới hạn của mình. Và tôi nghĩ, chính gương sống thánh thiện và lời dạy của Đức cha Tổ Phụ đã khuyến khích các con cái mình không bao giờ từ bỏ ước mơ nên thánh, rằng “ngay từ khi mới ở nhà Dòng, hãy thúc giục mình nên thánh” (GSD 1, tr. 336).
Lời Kết: Chiêm Nghiệm Nét Đẹp Chân Thực
Một vài nét phác thảo dù không thể làm nên bức chân dung hoàn chỉnh, và có thể sẽ có những người không đồng ý, muốn nói về một bức chân dung khác đẹp hơn, hoặc thậm chí trái ngược hoàn toàn. Điều đó không thật sự quan trọng. Mục đích của tôi khi “vẽ” lên những nét này là để bày tỏ lòng biết ơn và niềm tự hào về những nét đẹp trên “khuôn mặt” tinh thần của những người Con Mẹ Mân Côi mà tôi và mọi người trong Gia Đình Hội Dòng tôi đã được thừa hưởng từ Đấng Sinh Thành, từ thế hệ các bà và các chị; những vị tiền bối này đã đi trước, đã xây đắp, vun trồng và bảo vệ giữ gìn, hầu có thể truyền lại cho chúng tôi gia sản quý báu.
Và khi phác họa những nét đẹp ấy, cũng là lúc tôi muốn tự vấn mình rằng, trong chân dung cuộc đời người nữ tu Mân Côi của mình, tôi đang có những điểm nào? Khi nhìn vào tôi, người ta có nhận ra tôi là con cái nhà ai không? Tôi giống Cha, giống các chị em của tôi được bao nhiêu phần trăm? Vì “con nhà tông không giống lông thì cũng phải giống cánh” chứ! Mong rằng, những “nét vẽ” này sẽ giúp quý độc giả chiêm nghiệm sâu sắc hơn về vẻ đẹp nội tâm và cuộc sống ý nghĩa của người nữ tu.
Nguồn:
- M. Paul KIỀU THU, FMSR.
- GSD 1, tr. 372 & 336.